جایگزین گرده (pollen substitute) در تغذیه زنبور عسل
اهميت جانشين گرده در تغذیه زنبور عسل
گرده: منبع پروتئین ارزشمند برای زنبور عسل
گرده مهمترین منبـع پروتئین برای زنبوران کارگـر است و علی‌رغم وجود مواد قندی به عنوان منبع تامین انرژی مطرح نمی‌باشد. زنبورهای تازه متولد شده برای تکمیل رشـد بدن و توسـعه برخي از اندام‌هاي داخلـي خود به گـرده نیاز دارند. براي مثال، چنانچه زنبوران کارگر تازه متولد شده به دليل کمبود گرده با جیره‌ای کربوهیدراتی تغذیه شوند، غدد هایپوفارنژیال آن‌ها توسعه نمی‌یابد.
سطح پروتئین دانه‌های گرده بین 8 تا 40 درصد متغییر است. گرده گیاهانی مثل کاج و صنوبر ارزش غذایی کمی دارند؛ اما گیاهانی مثل بیدمشک، زعفران و درختان میوه گرده‌های با ارزشی دارند. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که گرده مصـرفی بایسـتی حداقل 20 درصد پروتئین داشته باشد تا بتواند نیازهای غذایی زنبورعسل را تامین نماید و عموماً اندازه غدد شـیری نشـان دهنده میزان نیاز زنبوران کارگر به گرده است.
از جمله عوارض عمومی کمبود گرده می‌توان به کاهـش تولیـد و یـا عدم تولید ژله رويال، کاهش تولید موم، کاهش میزان تخم‌ریزی ملکه، عدم تولید زهر، رشد ناکافی تخم‌دان‌ها در ملکه، حساس شدن زنبورها نسبت به بیماری‌ها، اخراج سریع زنبورهاي نر، کاهش تولید اسپرم، تعویض ملکه، جویدن لاروها و شفیره‌ها و کاهش تولید عسل اشاره کرد.
تغذیه تکمیلی زنبورعسل
امروزه تغذیه تکمیلی زنبور عسـل در زمان‌‌ها و مکان‌هـايي کـه بـا کمبود مواد غذايي مواجه مي‌شوند به عنوان يک اصل مهم پذيرفته شـده است. تغذيه تکميلـي بايستي تا زمان تامين ميزان کافـي گـرده در طبيعت و همچنیـن وجـود شـرايـط جوی مسـاعد براي جمع‌آوري گرده ادامه يابد. در منـاطقـي که بارش باران و وزش باد در آن‌ها شديد است به دليل اينکه زنبورها نمي‌توانند در چنين شرايطي براي جمع‌آوري گرده وشهد پرواز کنند، بايستي تغذيه تکميلي مدنظر قرار گيرد. چنانچه گرده کافي در محيط فراهم باشد، زنبور جانشين گرده را به خوبي مصرف نمي‌کند و ممکن است تنها در شب به مصرف آن اقدام کنند. مطالعات نشان مي‌دهد که سـرماي ناگهـاني در بهار باعث ضعيـف شـدن و حتي انهدام کلني‌هـا مي‌شـود. يکـي از آسيب‌هـاي سـرمـاي ناگـهـاني در بهار جلوگيري از فعاليت پروازي زنبوران کارگر و کمبود مواد غذايي اسـت کـه در موارد شديد مي‌تواند حذف کلني را نيز به دنبال داشته باشد.
تغذيه تکميلـي مواد پروتئينـي شامـل دو بخش تغذيـه جانشين‌هـاي گرده و مکمـل‌هاي گرده است. جانشيـن گرده عبارت است از جيـره‌اي که فاقد گرده باشد، اما مکمل گرده جيره‌اي است که بين 5 تا 25 درصد گرده داشـتـه باشد. زنبوران کارگر مکمـل گرده را بهتر از جانشـین گـرده مصرف مي‌کنند. اما بایستی توجه داشت که اگر گرده اسـتفاده شده در جیـره مکـمل آلوده به بیماری باشـد، باعـث انتقال آن به کلنی‌هـای تغذیه شـده می‌شـود. از این رو، استفاده از جانشین گرده ایمن‌تر از مکمل گرده خواهد بود. استفاده از شکر به همراه جانشین گرده باعث تحريک زنبوران کارگر به مصرف بيشتر جيره پروتئيني مي‌شود و زماني که از شـکر کافي در تهيه جيره‌هـاي پروتئيني استفاده شود، نياز چنداني به افزودن گرده به آن‌ها نیست. اما زماني که ميزان شکر مصرفي کم باشد، افزودن گـرده به کيک جهت تحريـک زنبور برای مصرف بيشتر جيره، مفيد است.
انتخاب جانشین گرده
از اقلام متعددي به عنوان جانشین گرده در جيره زنبـورعسـل استفاده مي‌شود که از جمله آن‌ها مي‌توان به کنجاله سويا، شير خشک بدون چربي، پودر گلوتن ذرت، پودر گلوتن گندم، مخمر و پودر ماهي اشاره کرد. اقلام ذکر شده با توجه به ماهيت خود مي‌توانند مزايا و معايب مختلفی داشته باشند. از اين رو، در انتخاب جانشین گرده بايد به ارزش غذايي، قيمت، دردسترس بودن، خوش خوراکي و مواد سمي آن توجه کرد.
نوتري بـي، مخمر اتوليز شـده با ارزش غذايي بالا و حـاوي حداقـل 48 درصد پروتئين خام است که بخش اعظم آن را نيز پپتيد‌هاي کوتاه زنجيـر و اسيدآمينه‌هاي آزاد تشکيل مي‌دهـد. ايـن محصـول پروفايـل اسيدآمينه مطلوبـي جهت تاميـن نيازهـاي زنبـورعسـل دارد و با توجـه به بـهره‌مندي از خواص پري‌بيوتيکي، سلامت دستگاه گوارش زنبورعسل را تضمين کـرده و توان آن‌ها را در مقابله با چالش‌هاي مختلف افزايش مي‌دهد.
Reference:
ارسال دیدگاه
دیدگاه های ثبت شده
تاکنون دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است