کاربرد پری بیوتیک ها (prebiotic) در کاهش کولیک (colic) در اسب
نقش پـری بیـوتیـک‌ها در پیشگیری و درمان کـولیـک در اسـب
مقدمه
کولیک مجموعه‌ای از نشانه‌های درد ميان تنه‌ای (شکمی) است که در اسب به عنوان یک بیماری مهم و رایج از آن یاد مي‌شود. طبق آخرین گزارش‌ها، از هر ده راس اسب، یک راس در طول عمر خود درجاتی از کولیک را تجربه می‌کند. این عارضه که تحت عنوان درد شکمی آزاردهنده نیز شناخته می‌شود، تحت تاثیر اندازه ذرات خوراک (خصوصاً ذرات بیش از اندازه درشت خوراک)، تغییر ناگهانی کیفیت و نوع خوراک، بالانس نبودن جیره، مازاد غلات در جیره، فراموشی و تغییر زمان وعده‌های خوراکی اسب، مصرف کم آب، مصرف مواد غیرخوراکی، وجود سموم قارچی در خوراک، انگل‌های داخلی، عدم رسیدگی مناسب به دندان‌ها و... بروز می‌کند. از نشانه‌های ظاهری بارز کولیک مواردی مانند نفخ شکمی، تعریق بیش از حد و غیرمعمول، پریشانی و ناراحتی در رفتار، نشستن و کش‌دادن بدن، کوبیدن سُم‌های جلو به زمین یا کندن زمین با آن‌ها، زدن پاهای خود به شکم، کم‌اشتهایی، اجتناب از مصرف خوراک و البته بارزترین نشانه این عارضه یعنی غلت‌زدن و خوابیدن به پشت به دفعات قابل ذکر می‌باشد.
شکل 1– علائم ظاهری کولیک در اسب‌ها
نقش پری بیوتیک‌ها در کاهش وقوع کولیک در اسب
پری بیوتیک‌ها ترکیبات آلی و محرک رشد میکروارگانیزم‌های مفید دستگاه گوارش هستند. به عبارت دیگر، پری‌بیوتیک‌ها غذای پرو بیوتیک‌ها هستند. نمونه‌های رایج پری بیوتیک‌ها در جیره اسب شامل فروکتوالیگوساکاریدها(FOS) و مانان-الیگوساکاریدها(MOS) هستند که همه آن‌ها می‌توانند توسط میکروارگانیزم‌های عادی و مفید دستگاه گوارش مصرف شده و به ثبات جمعیت آن‌ها کمک نمایند.
نقش پری بیوتیک‌ها در بهبود هضم فیبر
محققان دانشگاه A&M تگزاس دریافتند که مکمل‌های پری بیوتیکی که حاویMOS هستند، توانایی هضم رژیم‌های غذایی با فیبر بالا را بهبود می‌بخشد. اگر اسب علوفه کافی دریافت نکند و هضم علوفه در دستگاه گوارش آن به خوبی انجام نشود یا میزان غلات جیره، مازاد بر نیاز باشد، علاوه بر این‌که اسید اضافی در معده ترشح شده و باعث درد و آزار در حیوان می‌شود، ماده هضمی نیز قبل از این‌که به شرایط مناسب برسد به بخش پایینی یا عقبی دستگاه گوارش (محل تجمع عمده میکروارگانیزم‌های دستگاه گوارش) رسیده و منجر به مشکلات گوارشی مانند تجمع بیش از حد گاز و در نتیجه درد و آزار و کولیک می‌شود.
تاثیر پری بیوتیک بر جمعیت میکروارگانیزم‌ها و بافت روده
مصرف پری بیوتیک در کره اسب‌ها سبب رشد مناسب میکروبیوتا و شبکه گِلیال روده می‌شود. شبکه سلول‌های گلیال احشایی-گوارشی، نقش‌های متعددی در حفظ هموستازی (شرایط مناسبِ پایدار) در دستگاه گوارش، بواسطه کنترل عصبی و همکاری با ماهیچه‌های دستگاه گوارش و در نتیجه بهبود حرکات دستگاه گوارش و هضم دارند. با تقویت و رشد مناسب شبکه گلیال گوارشی، مکانیزم‌های ترمیم بافت گوارشی بعد از بروز آسیب گوارشی(مانند کولیک) تقویت می‌شود. تحقیقات نشان داده که ضعف در سیستم عصبی-روده‌ای (ENS) و شبکه سلول‌های گلیال می‌تواند باعث التهاب روده شود و می‌تواند معضلات مختلف مانند انسداد و تحریک‌پذیری آزاردهنده روده را در پی داشته باشد.
پری بیوتیک‌ها علاوه بر تاثیر بر بلوغ سریع‌تر شبکه گلیال و سیستم عصبی گوارشی و در نتیجه تکامل سریع‌تر و بهتر این سیستم، به ترمیم بافت روده از طریق تقویت میکروارگانیزم‌های مفید، حذف رقابتی میکروب‌های بیماری‌زا، بهبود سریع‌تر عفونت‌ها (مانند عفونت سالمونلایی) و تثبیت شرایط بهینه دستگاه گوارش کمک می‌کنند. همچنین، با آنکه استفاده از پرو بیوتیک‌ها در تغذیه کره‌اسب‌ها و اسب‌های پیر بدلیل احتمال ایجاد اختلال در سیستم گوارشی نه چندانقدرتمند آن‌ها توصیه نمی‌شود، اما پری بیوتیک‌ها بدون ریسک‌های مطرح در استفاده از پرو بیوتیک‌ها و با اطمینان بالاتری جهت تسریع تکامل و تقویت دستگاه گوارش توصیه می‌شوند.
شکل 2– محل استقرار شبکه گلیال روده‌ای در اسب‌ها
(سایت عمده تاثیر مثبت پری بیوتیک‌ها بر رشد و سلامت دستگاه گوارش و افزایش توان بهبود مشکلات گوارشی مانند کولیک)
جلوگیری از کولیک انسدادی ناشی از اجسام خارجی
کولیک انسدادی ناشی از بلع شن، خاک و ماسه همراه با خوراک یا ناشی از مشکلات رفتارشناسی و یا کمبود مواد مغذی در خوراک است. در اسب‌های چراگر که در مراتع از علوفه تازه و آبدار و متنوع تغذیه می‌کنند، احتمال بلع مواد زایدی مانند خاک و شن بالاتر است و به دلیل تغییرات ترکیب خوراک، پایداری کمتری در جمعیت میکروبی دستگاه گوارش وجود دارد. از این رو، در این دسته از اسب‌ها احتمال ابتلا به کولیک انسدادی بالاتر است. اسپاسم و بهم‌خوردن انقباضات عادی دستگاه گوارش ناشی از ناپایداری جمعیت میکروبی روده و در نتیجه دفع دیرتر مواد دفعی نیز می‌تواند دلیل دیگر بروز کولیک انسدادی در اسب‌ها باشد. لذا توجه به پایداری جمعیت میکروبی روده در سلامت اسب امری مهم است.
تحقیقات دانشگاه ایالتی کلرادو نشان داد که تغذیه ترکیبی از پرو بیوتیک‌ها، پری بیوتیک‌ها و فیبرخوراکی با منشاء گیاه پسیلیوم (فارسی: اسفرزه یا بارهنگ تخم مرغی) باعث افزایش پاکسازی شن و ماسه (سهواً بلعیده شده) از دستگاه گوارش در اسب‌های سالم می‌شود. این در حالی است که مطالعات قبلی در مورد تاثیر پسیلیوم به تنهایی در حذف شن و ماسه (بعنوان یکی از عوامل محتمل کولیک ) از روده، نتایج ضعیفتری را به همراه داشته است. از سوی دیگر، داشتن جمعیت میکروارگانیزم سالم و مناسب منجر به دستگاه گوارش بالغ‌تر، قدرتمند‌تر و سالم‌تر در مواجه با مشکلات و تنش‌هایی مانند حضور مواد زاید در خوراک می‌شود. لذا، اسب‌های دارای جمعیت میکروارگانیزم پایدارتر و سالم‌تر (ناشی از مصرف پری بیوتیک‌ها) بهتر شن و خاک را دفع نموده و کمتر دچار درد و آسیب می‌شوند. با وجود این‌که هنوز سازوکار تاثیر مثبت پری بیوتیک‌ها بر کاهش بروز و عوارض کولیک بطور کامل مشخص نشده، اما شواهد تاثیر مثبت آن‌ها را تایید می‌کند.
شکل 2– کولیک ناشی از تجمع شن و خاک
محصول نوتری ییست-ایکوآ(NutriYeast-Eq®) پری بیوتیک تخصصی فرموله شده برای اسب است که ضمن بهره‌مندی از کلیه مزایای یک پری‌بیوتیک قدرتمند، با برخورداری از ترکیباتی مانند پپتیدهای زیست فعال، اسیدهای آمینه ضروری، نوکلئوتیدها و خصوصا مانان‌الیگوساکاریدها (MOS) و بتاگلوکان‌ها، به حفاظت از ساختار اپیتلیوم دستگاه گوارش اسب و در نهایت پیشگیری و درمان مشکلات گوارشی از جمله کولیک کمک می‌نماید.
References:
ارسال دیدگاه
دیدگاه های ثبت شده
تاکنون دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است