اثر پری‌بیوتیک و پست‌بیوتیک بر عملکرد بلدرچین‌های تخمگذار

مقدمه

پرورش بلدرچین و تولید صنعتی گوشت و تخم بلدرچین به دلیل ارزش غذایی بالای این محصولات، جایگاه خاصی در صنعت پرورش طیور پیدا کرده است. همچنین با توجه به افزایش تقاضای پروتئین در سراسر جهان و اقتصادی بودن این صنعت، توسعه بیشتر آن در آینده دور از انتظار نیست. اما این سودمندی در گرو سلامت پرنده و استفاده بهینه از خوراک خواهد بود. انواع استرس‌ها نظیر واکسیناسیون، تنش گرمایی، بیماری‌ها وکیفیت ضعیف خوراک، عملکرد پرنده را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد و موجب کاهش راندمان اقتصادی پرورش می‌شود. گزارشات متعددی در رابطه با اثرات مفید افزودنی‌های فراسودمند برپایه مخمر بر عملکرد طیور تخمگذار منتشر شده است. از این رو، آزمایشی با استفاده از پری‌بیوتیک کیمیاموس و پست‌بیوتیک نوتری‌ییست حاصل از مخمر ساکارومایسس سرویزیه بر عملکرد بلدرچین‌های تخمگذار ژاپنی انجام شد.

روش انجام آزمایش

این آزمایش با استفاده از 200 قطعه بلدرچین تخمگذار ژاپنی با جیره بر پایه ذرت-کنجاله سویا در 4 تیمار و 5 تکرار، به مدت 8 هفته در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مجتمع آموزش عالی سراوان انجام شد. گروه‌های آزمایشی شامل: 1- گروه شاهد (CO)، 2- 0/15 درصد نوتری‌ییست (NY)، 3- 0/1 درصد کیمیاموس (KM)، 4- 0/15 درصد نوتری‌ییست و 0/1 درصد کیمیاموس (KN) بود. مصرف خوراک از تفاضل خوراک کل و خوراک باقی مانده در انتهای هر هفته محاسبه شد. درصد تولید با تقسیم تعداد تخم‌های جمع‌آوری شده هر هفته بر تعداد روز-پرنده موجود درآن هفته محاسبه شد. توده تخم تولیدی نیز از حاصل ضرب درصد تولید در میانگین وزن تخم بدست آمد و ضریب تبدیل خوراک از تقسیم مصرف خوراک روزانه بر توده تخم تولیدی محاسبه شد.

نتایج و بحث

مصرف خوراک

نتایج استفاده از محصولات پری‌بیوتیک کیمیاموس و پست‌بیوتیک نوتری‌ییست بر مصرف خوراک و ضریب تبدیل در شکل یک و دو نشان داده شده است. بیشترین تفاوت مصرف خوراک بین گروه KN و گروه شاهد مشاهده شد (p<0/05). مصرف خوراک گروه‌های NY و KM نیز نسبت به شاهد به صورت عددی کاهش یافت. همچنین، ضریب تبدیل دو گروه KM و NY در مقایسه با گروه شاهد بهبود یافت و بین این دو گروه، گروه مصرف کننده محصول کیمیاموس ضریب تبدیل بهتری را نشان داد. بهترین ضریب تبدیل در استفاده همزمان دو محصول کیمیاموس و نوتری‌ییست مشاهده شد (p<0/05). به طوری که ضریب تبدیل از 3/97 در گروه شاهد به 3/68 در گروه KN کاهش یافت. مطابق با نتایج این آزمایش نیز مطالعات متعددی صورت گرفته است که بهبود عملکرد پرنده را در اثر مصرف مکمل پری‌بیوتیکی گزارش کردند. در گزارشات یالسین و همکاران (2014) استفاده از دیواره سلولی مخمر حاوی بتاگلوکان و مانان الیگوساکارید توانسته است باعث بهبود ضریب تبدیل و کاهش خوراک مصرفی شود.

تولید تخم

نتایج استفاده از محصولات کیمیاموس و نوتری‌ییست بر درصد تولید و توده تخم در شکل سه و چهار نشان داده شده است. بیشترین تفاوت در درصد تولید و توده تخم نسبت به گروه شاهد در گروه KM مشاهده شد (p<0/05)؛ طوری که درصد تولید از 77/77 در گروه شاهد به 82 درصد در گروه‌ مصرف کننده کیمیاموس، افزایش یافت. همینطور درصد تولید گروه مصرف کننده نوتری‌ییست نسبت به شاهد تفاوت معناداری نداشت. توده تخم درگروه کیمیاموس نسبت به شاهد بهبود چشمگیری داشت. به طوری که توده تخم از 8/08 گرم در گروه شاهد به 8/57 گرم در این گروه افزایش چشمگیر نشان داد. با توجه به نتایج موجود مانان الیگوساکارید و بتاگلوکان دیواره سلولی مخمر با مصرف خوراک مشابه با گروه شاهد توانسته است به صورت بهینه درصد تولید، توده تخم و ضریب تبدیل را بهبود بخشد.

بر اساس این نتایج می‌توان چنین تفسیر کرد که افزودنی‌های بر پایه مخمر حاوی مانان الگوساکارید و بتاگلوکان به صورت هدفمند باعث افزایش زیست فراهمی مواد معدنی، قابلیت هضم پروتئین و اسیدآمینه‌های ضروری می‌شوند. به عبارتی، ترکیبات پری‌بیوتیک کیمیاموس و پست‌بیوتیک نوتری‌ییست بر پایه مخمر ساکارومایسس سرویزیه علاوه‌ بر تامین انرژی نگهداری بدن، انرژی و پتانسیل درصد تولید و توده تخم را نیز تقویت کرده است. آزمایشات متعدد با افزودن چندین مکمل پرو و پری‌بیوتیک همراه با آنزیم‌های تجاری، نتایج مشابه با این آزمایش را بدست آورده‌اند.

نتایج آورده شده در هر چهار شکل، گویای این است که افزودن پری‌بیوتیک کیمیاموس حاوی دیواره سلولی مخمر همراه با نوتری‌ییست حاوی مخمر هیدرولیز شده توسط آنزیم توانسته است تاثیر قابل توجهی بر شاخص‌های عملکردی بلدرچین‌ها داشته باشد. کاهش خوراک مصرفی که باعث افزایش تولید تخم، توده تخم، بهبود ضریب تبدیل شده است می‌تواند در نتیجه کاهش ویسکوزیته، افزایش قابلیت هضم و استفاده و دسترسی موثر مواد مغذی باشد. همینطور این افزایش کارایی عملکرد ممکن است مرتبط با سلامت سیستم هضم و جذب لوله گوارش باشد که با حداکثر بهره‌گیری از خوراک و بهبود ضریب تبدیل، ظرفیت جذب و راندمان تولید را افزایش داده است. با توجه به نتایج موجود مانان الیگوساکارید و بتاگلوکان دیواره سلولی مخمر با مصرف خوراک مشابه با گروه شاهد توانسته است به صورت بهینه درصد تولید، توده تخم و ضریب تبدیل را بهبود بخشد.

نتیجه گیری

در مجموع مکمل‌های پری‌بیوتیک و پست‌بیوتیک بر پایه مخمر علاوه بر تضمین سلامت پرورش، بهره‌وری طیور تخمگذار را از نظر مصرف خوراک، درصد و توده تخم در بلدرچین‌های تخمگذار افزایش می‌دهد.

References:

1. Bulent et al. 2018. The role of yeast culture (Saccharomyces cerevisiae) on performance, egg yolk fatty acid composition, and fecal microflora of laying hens. Brazilian Journal of Animal Science. 47: 2017-0159.

2. Yalcin et al. 2014. Effects of dietary yeast cell wall on performance, egg quality and humoral immune response in laying hens. Ankara Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi. 61: 289-294.

3. Sun et al. 2018. The Effect of Grape Seed Extract and Yeast Culture on Both Cholesterol Content of Egg Yolk and Performance of Laying Hens. Poultry Science Association. 27: 564–569.

4. Adebiyi et al. 2012. Yeast culture (Saccharomyces cerevisae) supplementation: effect on the performance and gut morphology of broiler birds. Global Journal of Science Frontier Research Usa. 12 (6): 1.