نقش اسیدیفایرها در سلامت دستگاه گوارش
اسیدیفایرها چطور به بهبود کیفیت آب و سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کنند؟
آب ماده مغذی فراموش شده
آب به واسطه نقش مهم در تنظیم دمای بدن، متابولیسم و دفع مواد زائد، مهمترین ماده مغذی بخصوص در پرندگان جوان است که اغلب نادیده گرفته میشود. این ارزانترین ماده مغذی برای طیور اگر به درستی مورد استفاده قرار نگیرد، پیامدهای بسیار گرانی در پی خواهد داشت. جوجه ها بسته به نژاد، شرایط پرورش و دمای محیط بین 1/8 تا 3 برابر خوراک آب مصرف می‌کنند. با فرض اینکه آب کافی در دسترس طیور قرار دارد، اما آیا این آب در دسترس از کیفیت مطلوبی نیز برخوردار است؟
چرا به اسیدیفایر نیاز داریم؟
آب علاوه بر بستری برای انتقال مواد مغذی، یکی از مهمترین راه‌های انتقال انواع پاتوژن‌ها، باکتری‌ها، ویروس‌ها و پروتوزآها در گله‌های طیور صنعتی است. برخی از بیماری‌ها مثل کوریزای عفونی که عامل آن gallinarum اHaemophilus است نیز از طریق سیستم آبخوری (بویژه اگر سیستم آبخوری غیرنیپل باشد) به راحتی منتشر میشود. داشتن برنامه‌های امنیت زیستی و بررسی مداوم کیفیت آب شامل اندازه‌گیری نمک‌های غیرمحلول (بررسی سختی آب) و مهم‌تر از آن جمعیت باکتریایی آب الزامی است؛ چرا که مقادیر قابل قبول کانت کلیفرم کمتر از ml/CFU 100 و کانت کل باکتریایی کمتر از ml/CFU 100،000 است. همچنین، در آب آشامیدنی پرندگان سالمونلا نباید وجود داشته باشد. در مواردی که این استانداردها وجود ندارد، باید در سریع ترین زمان ممکن اقدامات اصلاحی را در جهت بهبود کیفیت آب انجام داد. اسیدیفایرها یکی از مناسبترین روش‌های بهبود کیفیت آب و کنترل پاتوژن‌ها هستند.
شکل -1 رشد و تکثیر باکتری‌های پاتوژن در pHهای مختلف
جلوگیری از تکثیر باکتری‌های مضر
بیشتر باکتری‌های بیماری‌زا گرم منفی نسبت به شرایط اسیدی حساس هستند. شکل 8 نشان میدهد که در pH کمتر از 5 رشد بسیاری از پاتوژن‌ها متوقف شده و در pH بالاتر از 5 به سرعت تکثیر می‌شوند. با توجه به اینکه در جوجه‌ها آب مصرفی دو برابر خوراک مصرفی است، وجود اسیدهای آلی در آب آشامیدنی می‌تواند اثرات سودمندی ابتدا در چینه‌دان و سپس کل طول لوله گوارش داشته و تکثیر پاتوژن‌ها را از ابتدای دستگاه گوارش کنترل کند.
شکل -2 مکانیسم اثر اسیدیفایر بر باکتری‌های گرم منفی
با اینکه باکتری‌های گرم منفی به اسیدها حساس هستند؛ اما دارای یک سد محافظتی در غشای خارجی لیپوپلی ساکارید دیواره سلولی خود نیز هستند که عبور عوامل ضد میکروبی را از دیواره سلولی محدود کرده و برای پاتوژن نقش حفاظتی دارد. همانطور که در شکل 2 دیده میشود اسید آلی تفکیک شده نمی‌تواند از غشای باکتری عبور کند. اما اسید آلی تفکیک نشده با ایجاد اختلال در دیواره سلولی باکتری‌های گرم منفی به داخل سلول پاتوژن وارد شده و به فرم تفکیک شده تبدیل میشود. به‌دنبال این فرآیند، یون هیدروژن آزاد شده و سبب کاهش pH و برهم خوردن همستازی، آسیب کروموزومی و DNA، صرف انرژی توسط باکتری برای بیرون راندن +H، ضعیف شدن و مرگ باکتری میشود.
نقش اسیدیفایرها در بهبود هضم پروتئین در سنین اولیه
جوجه یک روزه دستگاه گوارش نابالغی دارد. مطالعات نشان داده است که pH در پیش معده بصورت خطی از 5/2 در روز اول به 3/5 در روز پانزدهم می‌رسد. بطور مشابهی، pH سنگدان از 3/5 در روز اول به 3/3 در روز دهم پس از هچ می‌رسد. شرایط اسیدی دستگاه گوارش نقش عمده‌ای در تبدیل آنزیم معدی پپسینوژن به فرم فعال پپسین دارد که برای هضم پروتئین ضروری است. تغذیه پروتئین کافی در سنین اولیه پس از هچ در توسعه سلول‌های ماهواره‌ای (پیش‌ساز سلول‌های ماهیچه‌ای اسکلتی) و بدنبال آن در رشد ماهیچه‌ها بسیار مهم است. بنابراین، شناخت عوامل محدودکننده هضم پروتئین می‌تواند بهبود هضم و جذب در جوجه‌های گوشتی جوان و در نتیجه بهبود عملکرد را به دنبال داشته باشد. هضم پروتئین بیش از سایر مواد مغذی تحت تاثیر بلوغ دستگاه گوارش قرار می‌گیرد. بطوری که قابلیت هضم لیزین در جوجه یک روزه 81 درصد است؛ در حالی که در 81 روزگی به 18 درصد می‌رسد. به استثناء خوراک مرغان تخمگذار و مادر در سن تولید که دارای درصد کلسیم بالایی است، خوراک استارتر جوجعه‌های گوشتی به علت درصد بالای پروتئین ظرفیت بافری بالایی دارد و اسیدیفایر با کاهش ظرفیت بافری خوراک عبوری از چینه‌دان به پیش‌معده می‌تواند در هضم سریع و بهینه پروتئین موثر باشد. با توجه به موارد ذکر شده استفاده از اسیدیفایرها از ابتدای دوره پرورش ضروری است.
اسید‌فایر به کنترل سختی آب و بیوفیلم کمک می‌کند!
در مناطق مختلف کشور سختی آب از 250 تا بیش از 1000 (ppm) متغیر است و در بسیاری از مناطق، مواد جامد و نامحلول در آب بیشتر از حد طبیعی است. چنانچه سختی آب ناشی از سطوح بالای کلسیم و منیزیم باشد، سبب افزایش pH آب شده و با رسوب املاح نامحلول در سیستم آبخوری شرایط تشکیل بیوفیلم فراهم میشود. بیوفیلم یک کلنی زنده از میکروارگانیسم‌های متشکل از باکتری‌ها، جلبک‌ها، قارچ‌ها و حتی تک‌یاخته‌ها است (جدول 8). این کلنی‌های زنده توسط توده‌ای از رشته‌های پروتئینی ترشح شده توسط باکتری‌ها حفاظت می‌شوند. در شکل 3 چرخه تشکیل بیوفیلم و پراکنش آن را نشان میدهد.
شکل -3 چرخه تشکیل و پراکنش بیوفیلم
بیوفیلم سبب ایجاد اختلال در مصرف آب، انسداد سیستم آبخوری، افزایش احتمال استقرار پاتوژن‌ها در لوله‌های انتقال آب و انتقال آن‌ها به دستگاه گوارش، همچنین کاهش اثربخشی واکسن‌ها و هدر رفت افزودنی‌های مغذی محلول در آب شده و قطعاً غفلت از مقابله با آن سبب کاهش عملکرد و متضرر شدن مرغدار میشود. اسیدی کردن آب با استفاده از اسیدهای آلی کوتاه زنجیر با جلوگیری از ایجاد رسوب املاح نامحلول در آب، می‌تواند منجر به کاهش کلونی‌گزینی بیوفیلم و همچنین جلوگیری از انباشت باکتری‌های بیماری‌زا بویژه سالمونلا و ای. کلی در بیوفیلم شود.
جدول -1 انواع مختلف عوامل پاتوژن موجود در بیوفیلم
محصول ساینوسید، اسیدیفایری متشکل از انواع اسیدهای آلی با دست کم 40 درصد فرمیک اسید است. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که استفاده ترکیبی از اسیدهای آلی طیف وسیع‌تری از اثرات را نسبت به استفاده از صرفاً یک نوع اسید آلی دارد. وجود اسیدهای آلی با pKa متفاوت سبب میشود که در بخش‌های مختلف دستگاه گوارش همواره بخشی از اسید تفکیک نشده باقی مانده و قابلیت نفوذ به داخل سلول پاتوژن را داشته باشد، در صورتی که اسیدهای معدنی مثل فسفریک اسید چنین ویژگی ضد میکروبی را ندارند و صرفاً سبب کاهش سریع pH و حتی گاهاً به بیش از حد استاندارد می‌شوند. هنگام اسیدی کردن آب باید از مناسب بودن مقدار اسید برای دستیابی به pH مطلوب 4/5 آب آشامیدنی اطمینان حاصل شود. در غیر این صورت اسیدی شدن بیش از حد آب سبب آسیب به تجهیزات، بر هم خوردن تعادل اسیدی بخش‌های مختلف دستگاه گوارش، کاهش مصرف آب و به دنبال آن کاهش عملکرد گله میشود. ساینوسید از طریق ممانعت از رسوب املاح و تشکیل بیوفیلم در سیستم‌های آبخوری به واسطه حفظ pH آب در محدوده 5-1 به افزایش کیفیت آب مصرفی کمک می‌کند. همچنین سبب حفظ pH مناسب در بخش‌های مختلف لوله گوارش شده و با ممانعت از رشد باکتری‌های گرم منفی مثل سالمونلا و ای. کلی اثر هم‌افزایی خود را اعمال کرده و زمینه هضم و جذب بهینه را فراهم می‌کند.
References:
ارسال دیدگاه
دیدگاه های ثبت شده
تاکنون دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است